ISO 3834 Kaynaklı İmalat Kalite Yönetim Sistemi
ISO 3834-2, metalik malzemelerin ergitme kaynağı (fusion welding) ile imalatını yapan kuruluşlar için en yüksek seviyede kalite gereksinimlerini belirleyen bir standarttır. "Kapsamlı kalite gereksinimleri" olarak da bilinen bu bölüm, özellikle karmaşık ve kritik ürünlerin (örneğin, basınçlı kaplar, nükleer tesis bileşenleri, taşıt şasileri vb.) kaynaklı imalatında zorunlu tutulmaktadır.
ISO 3834, mevcut bir kalite yönetim sistemi (genellikle ISO 9001) ile entegre bir şekilde çalışarak kaynaklı imalat süreçlerindeki kaliteyi güvence altına alır.
ISO 3834-2 Belgelendirme Aşamaları
ISO 3834-2 belgelendirme süreci, bir kuruluşun kaynaklı imalat kalitesini uluslararası standartlarda kanıtlamasını sağlar.
Hazırlık ve Kalite Yönetim Sisteminin Kurulması
Bu aşama, kuruluşun denetime hazır hale gelmesi için gereken iç süreçleri kapsar.
- Boşluk Analizi (Gap Analysis): Kuruluş, mevcut kaynak yönetim sisteminin ISO 3834-2'nin kapsamlı gereksinimlerini ne ölçüde karşıladığını belirler. Bu, hangi alanlarda iyileştirme yapılması gerektiğini ortaya koyar.
- Kaynak Koordinasyon Personelinin Belirlenmesi: En kritik gerekliliklerden biri, kaynak süreçlerinden sorumlu, nitelikli bir kaynak koordinasyon personeli (kaynak mühendisi, kaynak teknisyeni gibi) atanmasıdır. Bu kişinin yetkinliği ve sorumlulukları net bir şekilde tanımlanmalıdır.
- Dokümantasyon Hazırlığı: Standartın gerektirdiği tüm dokümanlar hazırlanır veya revize edilir. Bunlar arasında şunlar bulunur:
- Kaynak Prosedür Şartnamesi (WPS): Her kaynak yöntemi ve parametresi için detaylı talimatlar.
- Kaynak Prosedür Onay Raporu (WPQR): Her WPS' nin, testlerle doğrulandığını gösteren resmi raporlar.
- Kaynakçı Onayları: Kaynakçıların belirli yöntemler ve pozisyonlar için yetkinliğini kanıtlayan sertifikalar.
- İmalat Süreci Dokümantasyonu: Kaynak öncesi, sırası ve sonrası yapılan muayene ve testlerin kayıtları.
- Eğitim ve Yetkinlik Geliştirme: Tüm kaynak personelinin (kaynakçılar, operatörler, koordinasyon personeli) standartın gerektirdiği yetkinliklere sahip olması sağlanır. Gerekli durumlarda ek eğitimler ve sertifikasyonlar tamamlanır.
- İç Denetim ve Yönetim Gözden Geçirme: Kaynak kalite yönetim sisteminin etkinliğini ve standarda uygunluğunu kontrol etmek için iç denetimler yapılır. Yönetim gözden geçirme toplantılarında, denetim sonuçları, performans verileri ve müşteri geri bildirimleri değerlendirilerek sürekli iyileştirme kararları alınır.
Belgelendirme Denetimi
Hazırlık süreci tamamlandıktan sonra, ANKA GLOBAL gibi yetkili bir uygunluk değerlendirme kuruluşuna başvuru yapılır. Bu kuruluş denetim gerçekleştirir.
- Denetim ekibi, kuruluşun hazırladığı dokümantasyonu (WPS' ler, WPQR' ler, kaynakçı sertifikaları, kalite planları vb.) inceler ve sistemin standartın gereksinimlerini karşılayıp karşılamadığını değerlendirir.
- Denetim ekibi, fabrika ortamında süreçlerin fiilen nasıl uygulandığını gözlemler. Kaynakçıların uygun yöntemleri kullanıp kullanmadığı, ekipmanların kalibrasyon durumu, malzemelerin izlenebilirliği ve kaynak sonrası muayene süreçleri gibi konular detaylıca incelenir.
Uygunsuzlukların Giderilmesi:
Varsa, denetim sonucunda tespit edilen uygunsuzluklar raporlanır. Kuruluşun, bu uygunsuzlukları belirli bir süre içinde düzeltmesi ve kanıtlarını sunması gerekir.
Belgenin Verilmesi ve Takip Denetimleri:
Tüm gerekliliklerin karşılandığı ve varsa uygunsuzlukların giderildiği onaylandıktan sonra, belgelendirme kuruluşu ISO 3834-2 sertifikasını verir. Bu sertifika genellikle üç yıl geçerlidir ve geçerliliğini sürdürmek için her yıl takip denetimleri yapılır.
ISO 3834-2 Genel Gereksinimleri
ISO 3834-2' nin kapsamlı gereksinimleri, kaynaklı imalatın tüm aşamalarında yüksek kaliteyi hedefler:
- Sözleşme İncelemesi: Teklif veya sözleşme aşamasında müşteri taleplerinin (malzeme, kaynak yöntemi, muayene yöntemleri, kabul kriterleri vb.) detaylı olarak incelenmesi ve teknik olarak uygulanabilirliğinin kontrol edilmesi.
- Kaynak Personeli: Kaynakçıların, operatörlerin ve kaynak koordinasyon personelinin ISO 14731'e uygun yeterliliğinin belgelendirilmesi. Kaynakçıların sertifikaları periyodik olarak doğrulanmalıdır.
- Kaynak Prosedürleri: Her bir kaynak işlemi için, geçerliliği ISO 15609 ve ISO 15614 gibi standartlara göre onaylanmış WPS ve WPQR' lerin bulunması.
- Temel Malzemeler: Kullanılan ana metallerin ve kaynak sarf malzemelerinin (tel, elektrot, gaz vb.) izlenebilirliğinin sağlanması ve malzeme sertifikalarının (örneğin, 3.1 – 3.2 sertifikaları) saklanması.
- Muayene ve Deneyler: Kaynak öncesi, sırası ve sonrası yapılan muayenelerin (görsel, tahribatsız muayene - NDT, tahribatlı muayene) planlanması ve kayıt altına alınması. Bu muayenelerin yeterliliği kanıtlanmış personel tarafından yapılması zorunludur.
- Isıl İşlem: Gerekli durumlarda kaynak öncesi ve sonrası uygulanan ısıl işlemlerin (ön tavlama, gerilim giderme vb.) prosedürlerle tanımlanması ve kontrol altında tutulması.
- Kaynak ve İlgili Faaliyetler için Teçhizat: Kaynak makineleri, ön ısıtma fırınları ve ölçüm ekipmanları dahil olmak üzere tüm teçhizatın düzenli olarak kalibre edilmesi ve bakımının yapılması.
- Uygunsuzluklar ve Düzeltici Faaliyetler: Üretim sırasında tespit edilen kaynak kusurlarının yönetimi, onarım süreçlerinin tanımlanması ve bu kusurların tekrarlanmasını önlemek için kök neden analizine dayalı düzeltici faaliyetlerin yapılması.
ISO 3834-2 belgesi, bir kuruluşun kaynak kalitesindeki yetkinliğini ve güvenilirliğini en üst düzeyde kanıtlar. Bu belge, özellikle güvenlik ve performansın kritik olduğu sektörlerdeki projeler için zorunlu bir gerekliliktir.
ANKA GLOBAL; başvurulan standart için sadece belgelendirme sürecinde uygunluk değerlendirme hizmeti yürütmektedir. Başvuru kapsamındaki standart için danışmanlık hizmeti sunmamaktadır.